تأثیر دهان شویه بنزیدامین در پیشگیری از موکوزیت ناشی از رادیوتراپی در تومورهای سر و گردن؛ کارآزمایی بالینی دو سو کور

سابقه و هدف: این تحقیق با هدف بررسی تأثیر مصرف دهان شویه بنزیدامین در پیشگیری از موکوزیت ناشی از رادیوتراپی کانسرهای سر و گردن انجام گرفت. مواد و روش ها: این تحقیق با طراحی کارآزمایی بالینی دوسوکور بر روی بیماران مبتلا به بدخیمی های سر و گردن که در سال 83 و 84 جهت پرتودرمانی به درمانگاه رادیوتراپی انستیتو کانسر مراجعه نموده بودند، انجام گرفت. در گروه مورد دهان شویه بنزیدامین و درگروه شاهد دارونمای آن به مقدار 15 سی سی 4 بار در روز از آغاز تا پایان دوره درمان تجویز شد. میزان بروز موکوزیت گرید 3 و بیش تر بین دو گروه مقایسه و مورد قضاوت آماری قرار گرفت. یافته ها: از تعداد 100 بیمار وارد شده به مطالعه 19 بیمار به علت عوارض مخاطی و تهوع ناشی از مصرف دارو، فوت و قطع درمان رادیوتراپی از آنالیز آماری خارج گردیدند. در بین 81 بیمار که مورد ارزیابی قرار گرفتند، بروز موکوزیت گرید 3 و بیش تر در گروه بنزیدامین (39 بیمار) 6/43% بود که این رقم در گروه پلاسبو (42 بیمار) 6/78% بود (005/0 > p). هم چنین در بیمارانی که حین رادیوتراپی بنزیدامین دریافت نکردند، شانس بروز موکوزیت 8/1 برابر افزایش پیدا کرد (8/1 = relative risk ) و خطر منتسب به عدم دریافت دهان شویه بنزیدامین با بروز موکوزیت گرید 3/35% بود (35% =attributive risk ). میانگین رتبه گرید موکوزیت در بیماران گروه شاهد بعد از هفته سوم درمان بیش تر از 2 بود، ولی در گروه تجربی در تمام طول درمان کم تر از 2 باقی ماند (001/0p< ). نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده به نظر می رسد بنزیدامین در پیشگیری از موکوزیت ناشی از رادیوتراپی سر و گردن نقش چشم گیری داشته و بهتر است مطالعه دیگری با حجم نمونه بیش تر در ایران جهت تأیید بیش تر دارو انجام شود.